Groeibevorderaars uitleg

Groeibevorderaars (bêta-agonisten, thyreostatica, anabole steroïden)

Groeibevorderaars zijn stoffen die (illegaal) worden toegediend aan dieren, bestemd voor de vleesproductie, om een snelle groei en efficiënte voeropname te bewerkstelligen. In de EC is sinds 1986 echter het gebruik van groeibevorderaars bij de vleesproductie verboden. In de VS zijn een 5-tal groeibevorderaars toegestaan. Groeibevorderaars kunnen worden onderverdeeld in anabole steroïden en bèta-agonisten. Anabole steroïden zorgen er voor dat de energie, die wordt gebruikt voor de groei van het dier, wordt benut voor een grotere aanmaak van eiwitten ten koste van de aanmaak van vetten. Bèta-agonisten zorgen ervoor dat vetten in het lichaam van het dier worden afgebroken en benut worden voor de aanmaak van eiwitten. Bèta-agonisten zijn zogenaamde ‘repartition drugs’ (herverdelers).

Anabole steroïden kunnen worden ingedeeld in stoffen met oestrogene, androgene en progestagene werking. Van alle drie de groepen komen stoffen van nature voor of worden synthetisch bereid. Een bekende stof met oestrogene werking is oestradiol-17ß. Het vrouwelijke hormoon dat bij mens en dier verantwoordelijk is voor de vrouwelijke geslachtskenmerken. Van de groep androgene stoffen is testosteron bekend. Het mannelijke hormoon dat bij mens en dier verantwoordelijk is voor de mannelijke geslachtskenmerken.

Tenslotte is progesteron een van nature voorkomend progestageen hormoon. Progesteron is onder andere verantwoordelijk voor het instandhouden van de zwangerschap. Naast de genoemde van nature voorkomende anabole steroïden zijn er synthetisch bereide steroïden: ethynyloestradiol (een component die ook in de anti-conceptie pil wordt gebruikt), diethylstilbestrol (DES, een kankerverwekkende stof), trenbolon (een stof met androgene werking die in de VS is toegestaan als groeibevorderaar), medroxyprogesteron acetaat (MPA, een stof met progestagene werking die bekend is van het recente schandaal van besmet varkensvoer). Bekende bèta-agonisten zijn clenbuterol, salbutamol, bromobuterol. Enkele bèta-agonisten kunnen ook worden gebruikt als geneesmiddel door astmapatiënten. De aanwezigheid van deze stoffen als residuen in producten van dierlijke oorsprong is met name gevaarlijk voor hartpatiënten, omdat genoemde stoffen hartritmestoornissen kunnen veroorzaken.