maandag 20 juni 2011

Vlees is dat gezond?

Je kunt om van allerlei edele motieven besluiten om geen vlees meer te eten maar daar gaat het hier niet om. Is vlees eigenlijk wel zo (on)gezond als algemeen aangenomen wordt?

De meeste mensen kunnen goed functioneren als ze geen vlees zouden eten. Sommige mensen echter hebben, gezien hun constitutie, absoluut vlees nodig. Het is dus niet zo dat iedereen in de wieg is gelegd om als vegetariër door het leven te gaan en het is ook niet zo dat een vegetarisch dieet altijd gezond is.

Een veel gehoorde bewering is dat we 100 gram vlees per dag nodig zouden hebben om het ijzer- en eiwit gehalte op peil te houden. Ik ben bang dat deze ‘behoefte’ meer een verkoopargument is dan een voedingstechnisch argument. Veel groenten, fruit en granen bevatten ook ijzer. Bovendien bevatten groenten en fruit vitamine C en dat verhoogt de opname capaciteit van ijzer. Het belangrijkst is dat er naast vlees ook regelmatig andere eiwitbronnen worden gegeten. Plantaardige eiwitbronnen zijn niet alleen vanwege de afwisseling noodzakelijk. Soja producten, noten, zaden, vis en peulvruchten bevatten naast eiwitten ook veel vezels en fytonutriënten. Dierlijke eiwitten in de vorm van vis zijn bovendien beter verteerbaar en gezonder vanwege de omega 3 vetzuren.

Een andere bewering is dat vlees alle soorten eiwit (lees: aminozuren) bevat. Dit is niet zo. Vlees bevat wel de meeste soorten aminozuur maar als vlees je enige eiwitbron is, kun je toch een behoorlijk eiwit (=aminozuur) tekort oplopen. Eiwitten zijn opgebouwd uit verschillende aminozuren. Het lichaam heeft deze verschillende aminozuren nodig om te kunnen functioneren. Mist er één bepaalde soort aminozuur dan kan dit behoorlijke problemen geven. Het ene soort eiwit (vlees bijvoorbeeld) bevat andere aminozuren dan het andere soort eiwit (kapucijners bijvoorbeeld). Geen enkele eiwitbron bevat alle aminozuren, vandaar dat ook altijd geadviseerd wordt om af te wisselen en verschillende eiwitbronnen te gebruiken.

Om het leven nog ingewikkelder te maken: veel dieren worden tegenwoordig veelvuldig behandeld met antibiotica en hormoonpreparaten. En alsof dat nog niet genoeg is kunnen ze ook nog via hun voedsel zware metalen en bestrijdingsmiddelen binnenkrijgen. Al deze stoffen worden opgeslagen in het lichaam, en dus in het vlees van het dier. Een mensenlichaam heeft net zoveel moeite met deze stoffen als het dier en in de regel worden ze, ook door het menselijke lichaam, niet verteerd maar opgeslagen in het weefsel, in ons eigen lichaam dus.

Dan hebben we nog de kwestie kwaliteit en kwantiteit. Hoe meer het beest bewogen heeft hoe beter de kwaliteit van z’n eiwitten en hoe meer aminozuren er op de vierkante centimeter passen. Beweging geeft nou eenmaal meer stevigheid en meer spieren. Niet bewegen geeft vet en slap vlees en waar vet zit kan geen aminozuur zitten. Je kunt dus beter een klein stukje goed vlees eten dan een groot stuk goedkoop vlees. Uiteindelijk levert goed vlees betere en meer aminozuren. Goed vlees is vlees wat écht bewogen of gevlogen heeft – wild (uit de natuur – niet uit een hok) dus. En als dat niet beschikbaar is ecologisch vlees.

Dan tot slot nog het vet verhaal. Hierboven zag je al dat niet-bewegend vlees meer vet bevat. Dat is wel beter voor de handel (het is lekker snel klaar en je hoeft er niet zo op te kauwen) maar slechter voor je gezondheid. Temeer ook daar niet bewegende beesten (in hokken) geen gras te eten krijgen maar granen, sojameel en mais. Van nature eten koeien, varkens en kippen dit soort dingen niet (en zeker niet in dergelijk grote hoeveelheden). Van nature eten ze gras en kruiden. Gras bevat omega 3 vetzuren. Granen, sojameel en mais bevatten met name linolzuur (omega 6). Beesten die linolzuur eten kunnen daar onmogelijk omega 3 van maken. Het vlees van niet bewegende dieren bevat in de regel dus veel linolzuur. Het vlees van bewegende, in het wild levende dieren bevat veel omega 3 vetzuur. Linolzuur in grote hoeveelheden gaat stapelen (dat kunnen we niet omzetten) en veroorzaakt ontstekingsprocessen en allerlei gezondheidsklachten tot dementie aan toe. Omega 3 vetzuren in grote hoeveelheden, daar blijf je juist gezond bij.

Uiteraard is het niet mijn bedoeling je bang te maken maar zoals met alles: kennis is macht en als je het weet kun je ernaar handelen. Kiezen voor kwaliteit is ook een goede manier om bewuster te leven. En in ieder geval kan het een stimulans zijn om ecologische vleesproducten te gebruiken.

Meer informatie over het hoe en waarom (geen) vlees kun je vinden bij de Nederlandse veganistenvereniging of de vegetariersbond. Meer informatie over biologische en ecologische landbouw op www.biologica.nl.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten