vrijdag 15 juli 2011

Het Griekse trauma

Het economische drama waar Griekenland sinds enige tijd in beland is, blijft een actueel onderwerp in de media. Zeer uiteenlopende groepen mengen zich in de discussie, al is men vaak niet op de hoogte wat er precies aan de hand is. Er wordt gesproken over het faillissement van een volk, alsof het om een al of niet winstgericht bedrijf gaat. Een volk kan nooit failliet gaan.

Een samenleving van mensen die elkaar in leven houden, verdwijnt niet zo maar. De Grieken waren en zijn een sterk volk, cultureel gezien de bakermat van de westerse filosofie. Ook in Griekenland zijn er hard werkende mensen met grote verantwoordelijkheid, die nu slachtoffer zijn geworden van wanbeleid. Griekenland beschikt dankzij deze mensen over voldoende potentie om zichzelf te herstellen, maar ze hebben wel hulp nodig.

Niemand zal ontkennen dat hiervoor geld nodig is, veel geld, maar geld is niet genoeg. Geld is niet meer dan een middel en geld kan nooit doel op zich worden van het menselijk leven. Het leven gaat om meer dan geld, namelijk om medemenselijkheid. Dat is ook de les geweest van de opbouw na de Tweede Wereldoorlog. Er werd geld geleend om de mensen te helpen hun land weer op te bouwen. Geld dat in mede menselijkheid wordt geïnvesteerd is nooit weggegooid geld. Economisch gezien is het vaak een verliespost, maar in het licht van het menselijk welzijn is het een duurzame investering. Investeren in de medemens is ook investeren in zichzelf.

Ik ga niet in op de vraag of we Griekenland financieel moeten helpen of niet, maar ik wil er wel aan herinneren dat economie uiteindelijk over het welzijn van mensen gaat en niet enkel om geld. We kunnen spreken van een ramp in Griekenland zoals ook andere landen rampen hebben beleefd: Haïti door een aardbeving, Pakistan door een overstroming, Japan door een tsunami. Griekenland door een wanbeleid. De rampen zijn niet met elkaar te vergelijken maar in alle gevallen gaat het om hulp bieden aan anderen, die in nood verkeren. De primaire vraag is hoe we mensen in Griekenland kunnen helpen om hun land op te bouwen, niet of we het moeten doen.

De paniek die ontstaan is rond het Europese hulpbeleid, is het gevolg van de verwarring tussen doel en middel. Het geld wordt als middel vaak te eenzijdig tot doel gemaakt van de hulp en men ziet over het hoofd dat het uiteindelijk om mensen gaat die hulp nodig hebben. Bij een ramp is geld heel belangrijk, maar er is meer nodig en dat is medeverantwoordelijkheid voor de slachtoffers op de meest uiteenlopende manieren.

Paul de Blot
Hoogleraar Business Spiritualiteit
Nyenrode Business Universiteit

Geen opmerkingen:

Een reactie posten